Dziś chciałbym poruszyć temat, który jeszcze niedawno był moim "pewniakiem" w kontekście testów jednostkowych, czyli Fluent Assertions.
Wielu z Was zna Fluent Assertions jako potężne narzędzie do asercji w testach automatycznych. Ale musisz wiedzieć o ostatnich zmianach: od wersji 8, biblioteka staje się płatna. Co to oznacza dla programistów i jakie są alternatywy? Przygotowałem krótki przegląd najważniejszych informacji i praktycznych rozwiązań.
W tym artykule dowiesz się:
- Dlaczego Fluent Assertions stał się płatny i co to oznacza.
- Jak korzystać dalej ze starszych wersji (i czy to w ogóle dobry pomysł).
- Jakie alternatywy warto rozważyć.
- Kilka krótkich snippetów kodu C# z przykładowymi testami.

O co chodzi z płatną wersją Fluent Assertions?
Krótka historia
Fluent Assertions zyskało popularność głównie za sprawą swojej prostoty i "czytelności" testów. Zamiast pisać coś w stylu:
Assert.Equal(5, result);
możemy stosować bardziej opisową formę:
result.Should().Be(5);
Z czasem projekt rozwijał się, dodając kolejne funkcje i wsparcie dla różnorodnych środowisk testowych.
Od wersji 8 do modelu subskrypcji
Od niedawna twórcy Fluent Assertions ogłosili przejście na model płatny (lub oferujący płatne rozszerzenia). Według ich deklaracji, ma to na celu:
- Utrzymanie rozwoju biblioteki na profesjonalnym poziomie.
- Zapewnienie wsparcia technicznego dla firm i zespołów.
- Dalsze inwestycje w nowe funkcjonalności.
Co to oznacza dla Ciebie?
- Jeśli używasz wersji poniżej 8.0, prawdopodobnie nic się nie zmieni – możesz nadal korzystać z biblioteki tak, jak dotychczas.
- Jeśli chcesz przejść na najnowszą wersję (8+), musisz liczyć się z opłatą lub ograniczoną funkcjonalnością w darmowym wydaniu.
Czy warto zostać na starszej wersji?
Korzyści pozostania na Fluent Assertions 7.x
- Brak kosztów: Wersja 7.x jest wciąż dostępna za darmo (NuGet).
- Stabilność: Jeśli Twoje projekty działają dobrze i nie wymagasz nowych funkcji, może to być rozwiązanie na dłuższy czas.
Potencjalne zagrożenia
- Brak wsparcia: Autorzy mogą z czasem zaprzestać aktualizacji starszych gałęzi.
- Nowe funkcje w nowszych wersjach: Możesz przegapić usprawnienia i rozszerzenia dostępne w wersji 8+.
- Problemy z kompatybilnością: W przyszłości pojawią się nowe wersje .NET, co może wymagać aktualizacji bibliotek.
Alternatywy dla Fluent Assertions
Jeśli płatna wersja Fluent Assertions Ci nie odpowiada, istnieje kilka ciekawych opcji:
Shouldly
using Shouldly;
public class CalculatorTests
{
[Fact]
public void Add_ShouldReturnSum()
{
/* Arrange */
var calculator = new Calculator();
/* Act */
var result = calculator.Add(2, 3);
/* Assert */
result.ShouldBe(5);
}
}
- Czytelny i zbliżony do Fluent Assertions styl.
- Aktywnie rozwijana społeczność.
- Dostępne w wersji open source (bezpłatne).
xUnit / MSTest / NUnit + standardowe asercje
- Zaletą jest popularność i proste wdrożenie.
- Minusem bywa mniej "płynna" składnia, ale wciąż są to w pełni darmowe rozwiązania.
NSubstitute + asercje wbudowane
NSubstitute to głównie framework do mockowania, ale w niektórych przypadkach (zwłaszcza w testach integracyjnych) możesz skorzystać z jego dodatkowych funkcji i łączyć je ze standardowymi asercjami.
Krótki przykład porównawczy
Fluent Assertions (wersja 7.x)
[Fact]
public void Should_Return_Valid_Message()
{
/* Arrange */
var service = new MessageService();
/* Act */
var message = service.GetMessage();
/* Assert */
message.Should().NotBeNullOrEmpty()
.And.Contain("Hello");
}
Shouldly
[Fact]
public void Should_Return_Valid_Message()
{
/* Arrange */
var service = new MessageService();
/* Act */
var message = service.GetMessage();
/* Assert */
message.ShouldNotBeNullOrEmpty();
message.ShouldContain("Hello");
}
Jak widać, składnia w obu przypadkach jest bardzo zbliżona i przyjemna w czytaniu.
Najważniejsze wnioski i rekomendacje
- Nie panikuj, jeśli używasz Fluent Assertions w wersji 7.x – póki co możesz zostać przy tej wersji.
- Jeśli zależy Ci na nowych funkcjach i wsparciu – rozważ płatną subskrypcję wersji 8 lub alternatywy (Shouldly, standardowe asercje, itp.).
- Testy jednostkowe to nie tylko asercje – pamiętaj, że kluczowy jest dobry design kodu, odpowiednio napisane testy i zrozumienie technik takich jak TDD czy BDD.
Bonus
Jeśli chcesz poznać więcej technik pisania testów w .NET, w tym:
- skuteczne użycie różnych frameworków asercji,
- best practices w testach jednostkowych i integracyjnych,
- praktyczne przykłady i wskazówki,
to serdecznie zapraszam do sprawdzenia mojego kompletnego szkolenia online Szkoła Testów Jednostkowych. Znajdziesz tam uporządkowaną wiedzę, dzięki której zyskasz pewność w tworzeniu testów i dobrych praktyk testowania w C#.
Podsumowanie
- Fluent Assertions wprowadziło płatną wersję od 8.0, co może być nieco zaskakujące dla wielu dotychczasowych użytkowników.
- Masz jednak kilka opcji: zostać na starej wersji, zapłacić za najnowszą lub zmigrować do innej biblioteki (np. Shouldly).
- Najważniejsze jest, by testy jednostkowe pisać w sposób czytelny i utrzymywalny, niezależnie od wybranej biblioteki.
Powodzenia w testowaniu! Pamiętaj – biblioteka do asercji to tylko narzędzie, a kluczowa jest dobra architektura testów i jasny cel, jaki test ma spełniać.