Lazy Loading (ładowanie leniwe)
Lazy Loading oznacza "leniwe" ładowanie danych. W tej strategii dane powiązane z obiektem są pobierane dopiero wtedy, gdy faktycznie ich potrzebujesz (czyli gdy odwołujesz się do tych danych w kodzie). Innymi słowy, przy początkowym zapytaniu do bazy pobierane są tylko podstawowe informacje, a dodatkowe powiązane dane zostaną automatycznie załadowane dopiero przy pierwszym użyciu powiązanej właściwości lub kolekcji.
Załóżmy, że masz encję Post (np. artykuł na blogu) z powiązaną kolekcją Comments (komentarze). Przy lazy loading, jeśli pobierzesz listę postów z bazy, początkowo załadują się tylko dane Post. Komentarze dla danego posta zostaną pobrane dopiero, gdy pierwszy raz w kodzie odwołasz się do właściwości post.Comments. Jeżeli nigdy nie sięgniesz po komentarze, to w ogóle nie zostaną one załadowane.
Zalety Lazy Loading:
• Mniejsze początkowe obciążenie bazy danych – aplikacja pobiera tylko to, co jest potrzebne na start.
• Mniejsze zużycie pamięci, jeśli nie używasz od razu powiązanych danych (nie ładujesz niepotrzebnych informacji).
• Prostszy kod zapytań – nie musisz zawczasu określać wszystkich zależności (ORM zadba o pobranie danych w razie potrzeby).
Wady Lazy Loading:
• Ryzyko obniżonej wydajności przy przetwarzaniu większych kolekcji – każdorazowe dociąganie danych powoduje wiele małych zapytań do bazy (tzw. problem "N+1 zapytań").
• Trudniej przewidzieć, kiedy nastąpi pobranie danych: zapytania wykonywane są w tle podczas dostępu do właściwości, co może być mniej oczywiste podczas czytania kodu.
• Wymaga utrzymywania otwartego kontekstu bazy danych do momentu pobrania potrzebnych informacji. Jeśli spróbujesz odczytać dane po zamknięciu kontekstu (np. poza zakresem działania ORM), ładowanie leniwe się nie powiedzie.
Eager Loading (ładowanie zachłanne)
Eager Loading to strategia odwrotna – można ją nazwać "zachłannym" lub po prostu pełnym ładowaniem danych. Polega na tym, że wszystkie potrzebne dane powiązane są pobierane od razu, razem z obiektem głównym, jednym zapytaniem do bazy (często realizowanym za pomocą metody .Include() w Entity Framework). Nie czekamy, aż dane będą potrzebne – zakładamy, że i tak będą użyte, więc ładujemy je z góry.
Przy eager loading, jeśli pobierasz listę Post z bazy i użyjesz np. metody Include(p => p.Comments), każdy obiekt Post zostanie załadowany od razu wraz ze swoimi komentarzami. Masz więc kompletny zestaw danych i w kodzie możesz od razu korzystać z post.Comments bez wykonywania dodatkowych zapytań do bazy.
Zalety Eager Loading:
• Wszystkie potrzebne powiązane dane są dostępne od razu po wykonaniu zapytania (brak opóźnień przy późniejszym dostępie do właściwości).
• Minimalizuje liczbę zapytań do bazy – często można pobrać wszystko jednym zapytaniem zamiast wielu mniejszych (eliminuje problem "N+1").
• Łatwiej przewidzieć zachowanie – programista jawnie określa, co ma być załadowane, dzięki czemu kod jest bardziej czytelny i mniej zaskakujący.
Wady Eager Loading:
• Większe jednorazowe obciążenie bazy danych i aplikacji – zapytanie pobierające dużo powiązanych danych może działać dłużej i zużyć więcej pamięci.
• Możliwość pobrania niepotrzebnych danych, których ostatecznie nie wykorzystasz (marnowanie zasobów, jeśli załadujemy "na zapas").
• Konieczność wcześniejszego zaplanowania zapytania – musisz z góry wiedzieć, jakich danych powiązanych będziesz potrzebować i pamiętać o ich załadowaniu (np. poprzez Include). Jeśli o czymś zapomnisz, dane te nie zostaną pobrane.
Kiedy użyć lazy, a kiedy eager?
W skrócie: wybierz Lazy Loading, gdy potencjalnie powiązane dane są duże albo nie zawsze potrzebne (unikniesz pobierania ogromnych list na zapas). Eager Loading z kolei lepiej sprawdzi się, gdy prawie zawsze korzystasz z powiązanych informacji lub gdy jest ich niewiele – wtedy unikniesz wielu małych zapytań i od razu otrzymasz komplet danych bez opóźnień.
Podsumowanie
Podsumowując, lazy loading oznacza ładowanie danych na żądanie, a eager loading ładuje wszystkie potrzebne dane z góry. Pierwsze podejście zapewnia szybsze odpowiedzi początkowe i mniejsze obciążenie bazy, drugie daje prostotę i komplet danych od ręki kosztem większego jednorazowego zapytania. Dobrze jest znać obie strategie i stosować je świadomie w zależności od sytuacji.
Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z .NET i chcesz nauczyć się więcej o efektywnym korzystaniu z baz danych (oraz wielu innych praktycznych umiejętności programistycznych), warto zajrzeć do mojego szkolenia online "Zostań Programistą .NET" – to kompleksowe szkolenie, które poprowadzi Cię od zera do pierwszej pracy jako młodszy programista C#/.NET w 3 miesiące.
