Wysłanie CV
Załóżmy, że już znaleźliśmy odpowiednią firmę, w której chcemy pracować i otrzymaliśmy zaproszenie na rozmowę kwalifikacyjną. Zazwyczaj to wygląda tak, że po kilku dniach, czasem tygodniach od wysłania CV, otrzymujemy taki telefon. Raz zdarzyło mi się tak, że dostałem taki telefon 6 miesięcy po wysłaniu CV, wówczas już zacząłem pracę w innej firmie. Także jak widzisz, różne przypadki się zdarzają, jeżeli faktycznie zależy Ci na dostaniu się do konkretnej firmy, to polecam Ci po kilku tygodniach od wysłania CV, zadzwonić do takiej firmy i zapytać o szczegóły. Czasem może się zdarzyć też tak, że Twoje CV gdzieś zaginie :)
Pierwsze wrażenie
Najczęściej rozmowy kwalifikacyjne odbywają się w siedzibie firmy. Na początek wypadałoby się nie spóźnić na takie spotkanie, najlepiej być w firmie kilka minut wcześniej. Ewentualnie jeżeli już wiesz, że się spóźnisz, bo na przykład stoisz w korku, to w takim przypadku najlepiej zadzwoń do rekrutera i poinformuj go o Twojej sytuacji. Pamiętaj o tym, jeżeli już na początku nie chcesz skreślić swojej szansy na pracę w tej firmie. Osoby, które przeprowadzają z Tobą rozmowę, również mają mnóstwo innych obowiązków i nie każ im tracić czasu na czekanie na Ciebie. Cała rozmowa kwalifikacyjna trwa najczęściej około 60 minut. Zazwyczaj na rozmowie kwalifikacyjnej jest kilka osób, w moim przypadku raz rozmawiałem z 5 osobami, co nie było zbyt komfortowe, ale najczęściej rozmawiasz z 2 osobami, zdarzyło mi się też, że rozmawiałem tylko z 1 osobą. Jedna z nich, to zazwyczaj osoba z HR (Human Resources), która jest odpowiedzialna za cały proces rekrutacyjny. Zazwyczaj właśnie ta osoba prowadzi Cię przez całą rekrutację i opowiada o firmie. Druga osoba to zazwyczaj jakaś osoba techniczna, często programista, której zadaniem jest sprawdzenie Twoich umiejętności technicznych, znajomości technologii w zależności od tego, na jakie stanowisko się ubiegasz.
Rozmowa Kwalifikacyjna
Zazwyczaj na początku osoba z HR opisuje, jak taka rozmowa będzie wyglądać. Często zaczyna od opisania Ci, czym dokładnie, zajmuje się firma, tutaj też spodziewaj się kilku prostych pytań do Ciebie. Prawdopodobnie zostaniesz poproszony o to, abyś również powiedział kilka słów o sobie. Możesz również zostać zapytany o to, czym zajmuje się ich firma, tak żeby sprawdzić, czy w ogóle wiesz, gdzie aplikujesz. Przy okazji chcą też sprawdzić Twoje umiejętności miękkie. Rozmowa kwalifikacyjna dzieli się na kilka etapów, za każdy z nich często jest odpowiedzialna inna osoba, co nie oznacza, że tylko osoba z HR będzie rozmawiała z Tobą na tematy nietechniczne, a programista na tematy techniczne. W każdym przypadku będziesz otrzymywał pytania od wszystkich uczestników spotkania.
Rozmowa nietechniczna
Sprawdzenie Twoich umiejętności miękkich, czyli rozmowa nietechniczna. Po takim wprowadzeniu to jest zazwyczaj kolejny etap rozmowy. Tutaj w zależności od firmy, taka rozmowa może być bardzo luźna i miła, ale może też być trochę stresująca. Zazwyczaj kontynuujecie rozmowę o firmie, do której aplikujesz, dowiesz się, jak będzie wyglądać Twoja praca po ewentualnym zatrudnieniu, jaki będzie zakres Twoich obowiązków. Będziesz też na pewno zapytany o Twoje obecnie doświadczenie. Jeżeli pracowałeś już wcześniej jako programista, to tutaj na pewno zostaniesz zapytany o to, dlaczego zmieniasz pracę, czego nie lubiłeś w swojej poprzedniej pracy. Będziesz proszony o podzielenie się Twoim doświadczeniem. Tutaj przede wszystkim liczy się szczerość, ale raczej nie powinieneś mówić źle o swoim poprzednim pracodawcy, może to nie być dobrze odebrane.
W tym pierwszym etapie rekruter chce jak najbardziej poznać Twoją osobę, Twoje mocne i słabe strony, ale co ważne również chce sprawdzić, w jaki sposób się wypowiadasz. Musisz pamiętać, że praca programisty to nie tylko praca z kodem, ale również kontakt z innymi osoba, kolegami z teamu, wdrożeniowcami, testerami, czasem z klientami. Także ten etap jest również bardzo ważny, jeżeli będziesz tylko dobry z tematów technicznych, ale tutaj wypadniesz słabo, to prawdopodobnie nie dostaniesz tej pracy.
Także kontynuując temat pytań, możesz zostać zapytany o Twoje wady, czy zalety, zainteresowania, o to, gdzie widzisz się za 5 lat, jakie jest Twoje największe osiągnięcie, dlaczego chcesz pracować w tej firmie. W jakich technologiach dobrze się czujesz. W jakim kierunku chcesz się rozwijać. Miałem też pytania, dlaczego chcę pracować jako programista, co mi się podoba w pracy programisty. Jak opisujesz swoje mocne strony to dobrze również podać jakieś przykłady, dlaczego tak uważasz. Nie wystarczy, że powiesz, że jesteś pracowity. Fajnie by było podeprzeć się jakimś przykładem z Twojego życia. Możesz na przykład powiedzieć, że jesteś pracowity, ponieważ każdy dzień pracujesz 2h po pracy nad swoją aplikacją, wtedy to już brzmi bardziej wiarygodnie. Także, tutaj możesz spodziewać się różnych pytań, na szczęście nigdy nie dostałem jakichś dziwnych, a podobno często spotykanych pytań, np. jakim chciałbym być zwierzęciem i dlaczego, albo jaki kolor najlepiej mnie opisuje itp :)
Staraj się również na tym etapie zadawać swoje pytania do rekruterów. Taka rozmowa to nie jest tylko sprawdzenie Twojej osoby, ale również dopytuj tutaj o firmę, bo może okazać się, że przejdziesz rekrutacje, ale ta firma nie będzie Ci pasować i po kilku dniach będziesz już chciał z niej odejść. Pamiętaj o tym, żeby faktycznie tutaj być szczerym, ponieważ rekruterzy często lubią zgłębiać Twoje odpowiedzi i zadawać dodatkowe pytania, tak żebyś mógł więcej opowiedzieć o danym temacie. Jeżeli tutaj będziesz kłamał, to na pewno to wyjdzie. Na tym etapie możesz również zostać zapytany o Twoje wymagania finansowe.
Rozmowa techniczna
Kolejnym etapem w moim przypadku była zawsze weryfikacja moich umiejętności technicznych. To znaczy znajomości technologii, które zamieściłem w CV. Zazwyczaj jest to luźna rozmowa z programistą, chociaż są też przypadki gdzie osoba z HR ma również wiedzę techniczną i tutaj może również zweryfikować Twoją wiedzę. Także, tutaj spodziewaj się w zależności od tego, na jakie stanowisko aplikujesz, pytań z tej technologii, zazwyczaj na początek będą to proste pytania, a z czasem coraz trudniejsze. Może Ci tutaj też zostać przedstawiony jakiś problem i będziesz musiał zaprezentować swoje rozwiązanie.
Jeżeli będziesz ubiegał się o pracę na stanowisko młodszego programisty .NET, to koniecznie zapoznaj się z dokumentem, który jakiś czas temu przygotowałem. Możesz w nim znaleźć 10 najczęstszych pytań technicznych wraz z odpowiedziami, które ja najczęściej otrzymywałem na takich spotkaniach. Znajomość tych pytań, na pewno bardzo zwiększy Twoje szanse na dostanie propozycji współpracy. Przede wszystkim musisz być przygotowany na pytania z tych technologii, które zamieściłeś w swoim CV. Także, jeżeli napisałeś, że znasz w stopniu zaawansowanym C++ i C#, a nie będziesz umiał odpowiedzieć na pytania o podstawy, to nie będzie to za dobrze wyglądało. Jeżeli już piszesz w CV, że znasz daną technologię, język, framework to faktycznie tak powinno być. Jeżeli napisałeś w danym języku kilka linijek kodu, a na dodatek było to kilka lat temu i już nic z tego i tak nie pamiętasz, to nie chwal się taką umiejętnością, bo zostanie to zweryfikowane.
Sprawdzenie Twojej wiedzy technicznej
Często ostatnim etapem jest jeszcze sprawdzenie Twojej wiedzy technicznej, ale już w formie faktycznego pisania kodu. Wiele razy otrzymywałem jakiś test do napisania na kartce. Przynajmniej w firmach, do których ja aplikowałem była to bardzo częsta praktyka. Możesz mieć tutaj za zadanie napisanie jakichś prostych metod, sprawdzających Twoje zdolności pisania kodu i rozwiązania problemów. Możesz tutaj również zostać poproszony o napisanie prostej aplikacji już na komputerze. Czasem może to być cała mała aplikacja, a czasem dopisanie kilku linijek kodu, lub jakichś nowych funkcjonalności. Może się zdarzyć, że zostaniesz poproszony o udział w takim dniu zapoznawczym, gdzie spędzisz cały dzień w firmie, dzięki temu poznasz swoich przyszłych współpracowników i spędzisz też kilka godzin na programowaniu. Także tutaj w każdej firmie może to wyglądać inaczej, ale w jakiś sposób Twoje umiejętności zawsze muszą zostać zweryfikowane.
Przygotowanie do rozmowy kwalifikacyjnej
Każda rozmowa kwalifikacyjna może być stresująca, ale żeby ten stres był jak najmniejszy, to polecam Ci się po prostu dobrze przygotować na taką rozmowę. Nie ma co ukrywać, że początkowe rozmowy kwalifikacyjne mogą być trudne, ale z biegiem czasu, gdy nabierzesz doświadczenia, takie rozmowy będą dla Ciebie coraz łatwiejsze. Przygotuj się na taką rozmowę. Przede wszystkim musisz mieć wiedzę techniczną, koniecznie powtórz sobie podstawowe zagadnienia. Czasem na rozmowach kwalifikacyjnych padają pytania o podstawy, a nawet seniorzy mogliby na takie pytania nie odpowiedzieć. Ponieważ w pracy nie skupiają się na teorii, tylko często bazują już na swoich doświadczeniach. Dlatego przed każdą rozmową powtórz sobie podstawowe zagadnienia, żeby nie zostać zaskoczonym. Poszukaj również sobie jak najwięcej informacji o firmie, do której wysłałeś CV. W internecie na pewno znajdziesz mnóstwo informacji na jej temat. Jeżeli czegoś nie wiesz, to zapisz to sobie i zapytaj o to na rozmowie kwalifikacyjnej. Pamiętaj, że to nie tylko Ty masz być przepytywany, ale również, jeżeli chcesz się czegoś dowiedzieć o tej firmie, to również nie bój się zadawać pytań.
Na pewno przed rozmową zapoznaj się jeszcze raz z ogłoszeniem, na które aplikowałeś oraz ze swoim CV. Informacje, które napisałeś w CV, są najważniejsze dla rekrutera. Właśnie na rozmowie kwalifikacyjnej rekrutujący będzie miał przed sobą Twoje CV i często na jego podstawie będzie Ci zadawał pytania. Poza tym dobrze jakbyś pamiętał, co tam napisałeś :) Zastanów się również, ile chcesz zarabiać, ponieważ na pewno zostaniesz o to zapytany, a lepiej byłoby mieć już wcześniej przygotowaną odpowiedź na to pytanie. Przygotuj się też na negocjacje finansowe, które mogą być na koniec rozmowy, bo niestety jest to też częsta praktyka, za którą sam nie przepadam.
PODSUMOWANIE:
Jak widzisz, rozmowa kwalifikacyjna jest dość skomplikowanym procesem. Tak jak wspominałem na początku, w każdej firmie ten proces wygląda trochę inaczej. W tym artykule starałem Ci się przedstawić, jak takie rozmowy kwalifikacyjne najczęściej wyglądały w moim przypadku. Pamiętaj, że do każdej rozmowy trzeba się przygotować. Musisz mieć wiedzę techniczną. Skup się przede wszystkim na tych umiejętnościach, które zamieściłeś w CV, oraz rozwijaj także umiejętności miękkie, tak żeby one nie zadecydowały o Twoim ewentualnym niepowodzeniu. Twoja pierwsza rozmowa kwalifikacyjna będzie na pewno najtrudniejsza, z każdą kolejną, gdy będziesz nabierał doświadczenia, będzie Ci coraz łatwiej. Nie poddawaj się również, jeżeli kilka razy dostaniesz negatywną odpowiedź. Spróbuj w takich sytuacjach poprosić o feedback, wyciągnij wnioski i popraw to, co poszło źle.
Jeżeli masz już za sobą jakieś rozmowy kwalifikacyjne, to podziel się, proszę swoimi doświadczeniami w komentarzu. Powodzenia w Twoich przyszłych rozmowach kwalifikacyjnych!
Poprzedni artykuł - Jaki Język Programowania Wybrać? Konkretna Odpowiedź.
Następny artykuł - Jak Nauczyć Się Programowania Od Zera?
![[E-Book] Jak Zostać Programistą Od Zera Do Eksperta (PDF)](/content/images/jak-zostac-programista-od-zera-male.png)
![[E-Book] Rekrutacja Programisty C#/.NET (PDF)](/content/images/rekrutacja-programisty-csharp-dotnet.png)