Definicja freelancera
Według definicji freelancer to osoba, która nie posiada etatu. Jest zatrudniona w oparciu o umowę inną, niż umowa o pracę. Może być to umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Freelancerzy coraz częściej prowadzą też własną działalność gospodarczą i samodzielnie pozyskują zlecenia. Często nazywa się ich wolnymi strzelcami. Nazwa ta wynika z braku etatu w jednym, konkretnym miejscu. Freelancer może jednocześnie pracować dla kilku firm i z żadną nie jest w poważnym stopniu związany. Dzięki temu po zakończeniu zlecenia nie musi podejmować dalszej współpracy z wybranym podmiotem.
Freelancer realizuje zatem projekty na zlecenie. Swoje zamówienia pozyskuje przez Internet, docierając do wybranych przez siebie klientów. Freelancerzy to najczęściej dziennikarze, graficy, copywriterzy, fotografowie, informatycy i przede wszystkim programiści. Jako, że jest to coraz bardziej popularna forma zatrudnienia, freelancerzy pojawiają się także w innych branżach. Freelancerem mogą być również projektanci, architekci, specjaliści od kadr, marketingu czy prowadzący media społecznościowe. Nie ma żadnych ograniczeń, jeśli tylko ma się pomysł na siebie i wiedzę na temat tego, jak pozyskać klientów.
Zalety bycia freelancerem
Bycie freelancerem kojarzy się głównie ze spaniem w dowolnych godzinach, pracą z dowolnego miejsca na ziemi i dużą swobodą w działaniu. W większości przypadków to prawda. To niewątpliwie podstawowe zalety pracy jako freelancer. To od danej osoby zależy bowiem, jak zaplanuje swoje godziny pracy, jak rozłoży obowiązki. Jeśli nie trzeba być na miejscu, by realizować zlecenie, można pracować z innego kraju. Praca w takiej formie pozwala na funkcjonowanie zgodnie z własnym rytmem. Jeśli lubi się pracę w nocy czy we wczesnych godzinach porannych, można tak zaplanować dzień, by swoje obowiązki wykonywać w najwygodniejszych dla siebie porach.
Zdecydowanie łatwiej jest zaplanować wakacje, wolne czy wygospodarować czas na załatwienie pilniejszych spraw. Praca jako freelancer to większa elastyczność, co w dzisiejszych czasach jest szczególnie ważne. Co więcej, zyskuje się komfort wyboru. Jeśli ktoś ma gorszy dzień, nie czuje się najlepiej lub pogoda nie sprzyja pracy, można z niej zrezygnować bez konieczności tłumaczenia się z nieobecności w pracy. Taki system jest efektywniejszy, gdyż pracuje się wtedy, kiedy faktycznie ma się na to siłę. Oczywiście ta elastyczność ograniczona jest terminami i zobowiązaniami, jednak nie wymaga się od freelancera, by siedział w pracy, gdy nie musi nic zrobić.
Zaletą takiej formy współpracy jest również większy wpływ na generowane zarobki. Brak etatu i konkretnej umowy sprawia, że każde nowe zlecenie wyceniane jest indywidualnie. To od freelancera najczęściej zależy, za ile pracuje, jaką stawkę przyjmuje. Choć pojawia się możliwość negocjowania, to zwykle warunki umowy są dopracowane w taki sposób, by były korzystne dla każdej ze stron. Przy założeniu, że freelancer dobrze wycenił swoją pracę, jest w stanie generować wysokie dochody. Warto jednak pamiętać, że sytuacja ta dotyczy osób, które na rynku funkcjonują już dłuższy czas. Nowe osoby, które stawiają dopiero pierwsze kroki w branży i mają mniejsze portfolio, muszą liczyć się z mniejszymi zarobkami. Jednak jest to sytuacja przejściowa i jeśli działania marketingowe są dobrze zaplanowane, jeśli freelancer dobrze wykonuje swoją pracę, wówczas jego sytuacja finansowa będzie coraz lepsza.
Niezależnie jednak od stażu pracy i doświadczenia, to on ma wpływ na to, jakie kwoty będzie zarabiał, co w przypadku etatu nie zawsze jest możliwe. Stawka jest bowiem odgórnie ustalona i zwykle nie jest uzależniona od tego, ile czasu pracownik spędza na wykonywaniu swoich obowiązków. Freelancer, im więcej pracuje, im więcej ma zleceń, tym więcej zarobi. Efekty jego pracy wydają się być bardziej satysfakcjonujące, niż osoby, która pracuje na etacie.
Kilka wad
Praca freelancera najczęściej kojarzy się z pozytywnymi kwestiami. Mało kto myśli o wadach. Te bowiem pojawiają się dopiero w trakcie wykonywania obowiązków. Jeśli ktoś nigdy nie pracował w ten sposób, nie będzie miał świadomości, jak trudne bywa bycie freelancerem. Najczęściej bowiem to sam freelancer musi zajmować się pozyskiwaniem zleceń. To od niego zależy, czy i ile zarobi. Nie może na nikogo zrzucić odpowiedzialności za brak pracy. Im ma się lepiej rozbudowaną siatkę klientów, tym jest to łatwiejsze. Początkujący freelancer bez znajomości w branży, bez marki osobistej, musi więcej czasu poświęcić na to, by bazę klientów rozbudować i pozyskiwać kolejne zlecenia.
Problematyczne jest także samodzielne kontrolowanie własnej pracy. Zleceniodawca najczęściej daje konkretny termin realizacji zlecenia (może być on wydłużony lub krótki – w zależności od indywidualnych ustaleń). To od freelancera zależy, jak rozplanuje pracę, jak będzie dzielił poszczególne zadania i ile czasu na to przeznaczy. Zleceniodawca interesuje się wyłącznie efektem końcowym. Rzadko kiedy ingeruje w sposób pracy – chyba, że wymaga tego specyfika zlecenia. Po stronie freelancera leży takie rozplanowanie pracy, by klientowi na czas dostarczyć gotowe zamówienie. Jeśli nie ma się umiejętności planowania i nie wie się, jak dobrze zorganizować swoją pracę, może się okazać, że dotrzymanie określonych terminów będzie nierealne, co sprawi, że zleceń będzie coraz mniej.
Na freelancerze spoczywa zatem duża odpowiedzialność, której pracownicy etatowi, pracujący w siedzibie firmy i zatrudnieni na konkretnych warunkach, z określonymi obowiązkami, nie muszą ponosić.
Samodzielność nie zawsze jest dobra
Wymieniając zalety bycia freelancerem wskazuje się przede wszystkim na samodzielność i ogromną niezależność w działaniu. Jest to bardzo komfortowa sytuacja, zwłaszcza gdy lubi się pracować swoim rytmem, według własnych przyzwyczajeń i ustalonego rytmu. Nie każdy jednak umie się w tym odnaleźć. Są bowiem osoby, które bez świadomości kontroli czy obserwacji ze strony przełożonych, ale i współpracowników, nie są w stanie zacząć jakiejkolwiek pracy. Podejmując się zlecenia jako freelancer należy się liczyć z koniecznością samodzielnego monitorowania czasu pracy, przestrzeganiem samodzielnie narzuconych sobie terminów, ale nie tylko. Freelancer musi dysponować też umiejętnością dzielenia dnia na czas, w którym wykonuje się pracę i odpoczywa. Nie mając bowiem jasno wyznaczonych granic może się okazać, że dana osoba spędzi cały czas pracując. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy pojawia się coraz więcej zleceń, obowiązków i pilne terminy.
Jeśli freelancer nie będzie samodzielnie umiał wyznaczyć sobie godzin pracy, czasu na odpoczynek, po pewnym czasie może doświadczyć wypalenia zawodowego lub znacznego przemęczenia, co będzie miało wpływ również na jego wydajność i ogólne samopoczucie, dlatego tego rodzaju praca, w której samodzielność odgrywa bardzo dużą rolę, nie jest dla wszystkich i nie każdy będzie umiał sobie z nią poradzić.
Dla kogo jest przeznaczony freelancing?
Freelancerem teoretycznie może być każdy. Wystarczy stały dostęp do Internetu, pomysł na siebie i wiedza z konkretnego obszaru. Konieczne jest posiadanie pewnych predyspozycji, dzięki którym łatwiej jest wykonywać pewne zadania samodzielnie, bez nadzoru przełożonych, ale też przy pomocy których można zlecenia pozyskiwać. Jest to szczególnie ważne na początku pracy, kiedy nie ma się "nazwiska" i bazy klientów, przez co samodzielnie trzeba zabiegać o kolejne zlecenia.
Oczywiście łatwiej jest, gdy etatowy pracownik decyduje się na freelancing, gdyż może korzystać z bazy klientów, którą już zna (choć nie zawsze jest to możliwe) lub może wykorzystywać swoje znajomości w branży i dotychczasowe doświadczenie. Jednak jeśli ktoś na początku swojej drogi zawodowej myśli o tym, by zostać freelancerem, musi uzbroić się w cierpliwość. Pozyskane nowych zleceń, budowanie zaufania i pozycji w branży trwa długo. Bez określonych cech trudno przetrwać ten okres.
Do cech tych zaliczyć można przede wszystkim:
- cierpliwość,
- otwartość na ludzi,
- umiejętność godzenia się na kompromisy,
- wytrwałość,
- pewność siebie,
- świadomość swojej wartości (co pomaga ustalić odpowiednią cenę za swoje usługi),
- dyscyplinę.
W przypadku freelancera rytm pracy uzależniony jest od jego indywidualnych preferencji (np. praca w nocy, przy głośniej muzyce, ulubionym serialu, w kawiarni, w egzotycznym kraju). To freelancer narzuca sobie czas pracy, wyznacza kolejne zadania i to, w jaki sposób będą one wykonywane. Oczywiście może korzystać ze wsparcia innych, może kontaktować się ze zleceniodawcą, jednak kultura pracy jest zupełnie inna. Nie każdy w takich warunkach jest w stanie się skoncentrować i wymóc na sobie zaangażowanie się w pracę – zwłaszcza jeśli termin oddania zlecenia jest odległy i można wprowadzić w grafik więcej swobody.
Warto podkreślić, że w większości przypadków praca freelancera to praca zupełnie samodzielna. Sporadycznie zdarzają się sytuacje, w których można pracować nad projektem z kilkoma osobami (choć jest to uzależnione od specyfiki konkretnej branży). Najczęściej jednak jest to praca indywidualna.
Brak biurowego gwaru, spontanicznego kontaktu z innymi, bywa trudny i nie każdy jest w stanie sobie wyobrazić pracę w takich warunkach – nawet jeśli w zamian za to można pracować znad basenu czy dowolnego miasta na ziemi. Są osoby, które do prawidłowego funkcjonowania potrzebują wielu ludzi, pewnych firmowych rytuałów i integracji. Wybierając pracę freelancera należy mieć świadomość tej izolacji. Jeśli nie są to warunki, w których dana osoba będzie się dobrze czuła, praca freelancera może nie być dla niej najlepszym rozwiązaniem.
Przed podjęciem decyzji o przejściu na freelancing warto ocenić, czy w dłuższej perspektywie jest to rozwiązanie, które odpowiada charakterowi i potrzebom danej osoby. Bez takiej weryfikacji może się okazać, że freelancing będzie bardziej męczący i obciążający, niż tradycyjna praca w biurze, w wyznaczonych godzinach.
Podsumowanie
Choć bycie freelancerem jest bardzo atrakcyjne, a zalety zdecydowanie przeważają nad wadami, to nie każdy może nim być. Specyfika pracy i konieczność samodzielnego kontrolowania siebie, wyznaczanie sobie samemu czasu pracy, wiąże się z dyscypliną i dużą mobilizacją, dlatego zanim ktoś rzuci się w nurt pozyskiwania zleceń na własną rękę, warto zastanowić się, czy każdy aspekt freelancingu jest dla niego optymalny.
To wszystkie na dzisiaj. Jeżeli taki artykuł Ci się spodobał, to koniecznie dołącz do mojej społeczności – darmowe zapisy, gdzie będziesz również miał dostęp do dodatkowych materiałów i przede wszystkim bonusów. Do zobaczenia w kolejnym artykule.
Poprzedni artykuł - Na Co Zwracać Uwagę Przy Wyborze Miejsca Pracy Programisty?
![[E-Book] Jak Zostać Programistą Od Zera Do Eksperta (PDF)](/content/images/jak-zostac-programista-od-zera-male.png)
![[E-Book] Rekrutacja Programisty C#/.NET (PDF)](/content/images/rekrutacja-programisty-csharp-dotnet.png)