Od jakiegoś czasu w świecie .NET coraz głośniej o Blazorze – technologii, która pozwala tworzyć interaktywne aplikacje webowe w języku C# zamiast JavaScript. Dla wielu programistów C# brzmi to jak spełnienie marzeń, bo oznacza możliwość tworzenia front-endu bez konieczności opanowywania oddzielnego stosu technologicznego. W tym artykule przyjrzymy się, czym jest Blazor, jakie są jego główne zalety oraz jak działa w praktyce. Na koniec znajdziesz krótkie podsumowanie wraz z informacją, gdzie szukać dalszych materiałów do nauki Blazora.
Czym jest Blazor?
Blazor to otwartoźródłowy framework webowy od Microsoftu, umożliwiający tworzenie interaktywnych aplikacji internetowych przy użyciu języka C# zamiast JavaScript. Mówiąc najprościej, Blazor pozwala uruchamiać prawdziwy kod .NET bezpośrednio w przeglądarce użytkownika dzięki technologii WebAssembly. Deweloperzy mogą pisać jedną aplikację w C#, która działa zarówno po stronie serwera, jak i po stronie klienta (przeglądarki). Co ważne, interfejs użytkownika budujemy tutaj w postaci komponentów UI (tzw. Razor Components) – podejście to przypomina nowoczesne frameworki front-endowe jak Angular czy React, ale używa składni Razor i języka C# zamiast JavaScriptu.
W praktyce tworzenie interfejsu w Blazorze polega na łączeniu znaczników HTML z kodem C# w jednym pliku komponentu. Możemy w ten sposób obsługiwać zdarzenia (np. kliknięcia przycisku) za pomocą metod C#, a dane wyświetlane na stronie powiązać bezpośrednio z polami/zmiennymi w kodzie. Poniżej prosty przykład komponentu Blazor (licznika), ilustrujący tę koncepcję:
@page "/licznik"
<h3>Licznik</h3>
<p>Wartość: @count</p>
<button @onclick="Increment">Dodaj</button>
@code
{
private int count = 0;
private void Increment()
{
count++;
}
}Jak widać, komponent zawiera znacznik HTML (<h3>, <p>, <button>) oraz wstawki C# poprzedzone @. Wyrażenie @count powoduje wyświetlenie bieżącej wartości zmiennej count w interfejsie, a atrybut @onclick="Increment" wiąże zdarzenie kliknięcia przycisku z metodą C# o nazwie Increment. Dzięki temu cała logika interakcji użytkownika jest napisana w C# – nie musimy dopisywać ani linijki kodu JavaScript, aby licznik działał.
Zalety Blazora
Blazor zyskuje popularność z kilku istotnych powodów. Oto najważniejsze zalety tej technologii:
• Jeden język w całej aplikacji: Cała aplikacja (front-end i back-end) może być pisana w C#, co upraszcza pracę zespołom .NET i ułatwia utrzymanie kodu. Nie ma potrzeby łączenia wielu technologii – eliminuje to kontekstowe "przełączanie się" między C# a JavaScriptem.
• Brak konieczności używania JavaScript: Interaktywną logikę interfejsu tworzymy w kodzie C#, więc w wielu przypadkach możemy obyć się bez pisania JavaScriptu po stronie klienta. Dla programistów C# oznacza to szybszą naukę front-endu i możliwość wykorzystania istniejących umiejętności .NET także w przeglądarce.
• Komponentowy model i intuicyjna składnia: Blazor wykorzystuje podejście komponentowe oparte na składni Razor, co upraszcza rozwój interfejsu. Tworzymy małe, niezależne komponenty UI, które możemy wielokrotnie wykorzystywać w różnych miejscach aplikacji. Struktura i koncepcje są przy tym na tyle zbliżone do innych nowoczesnych frameworków (np. Angulara), że łatwo odnajdą się tu programiści mający doświadczenie we frontendzie.
• Wydajność i responsywność: Aplikacje Blazor potrafią działać bardzo wydajnie – framework został zaprojektowany tak, by interfejs reagował szybko i płynnie na działania użytkownika. Przy odpowiednim zaprojektowaniu aplikacji możemy osiągnąć wydajność porównywalną z natywnymi aplikacjami JavaScript, jednocześnie korzystając z zalet ekosystemu .NET (np. typizacja, bogata biblioteka standardowa, narzędzia deweloperskie).
Oczywiście, Blazor nie jest "srebrnym pociskiem" i posiada też pewne ograniczenia. Jednak korzyści, takie jak możliwość pełnego wykorzystania C# na frontendzie, komponentowa architektura oraz spójność technologiczna całej aplikacji, sprawiają że wiele zespołów postrzega Blazora jako potencjalny game changer w ekosystemie .NET.
Modele hostowania Blazora
Blazor oferuje dwa główne modele uruchamiania aplikacji: Blazor Server oraz Blazor WebAssembly (klient). Oba podejścia różnią się sposobem, w jaki kod jest wykonywany, a co za tym idzie – mają swoje plusy i minusy. Poniżej wyjaśniamy pokrótce oba modele. 
Blazor Server: W tym modelu aplikacja Blazor działa na serwerze (wewnątrz aplikacji ASP.NET Core), a przeglądarka klienta pełni rolę "terminala" wyświetlającego interfejs. Po otwarciu aplikacji przeglądarka pobiera tylko podstawowy kod potrzebny do ustanowienia połączenia ze stroną. Następnie wszystkie interakcje użytkownika (kliknięcia, wprowadzanie danych itp.) są przesyłane z przeglądarki do serwera za pomocą sygnałów w ramach połączenia SignalR (wykorzystującego WebSockets). Serwer wykonuje odpowiednią logikę w C# i odsyła z powrotem do klienta zaktualizowany stan interfejsu, który przeglądarka od razu renderuje. Rozwiązanie Blazor Server ma kilka istotnych zalet: początkowy rozmiar pobieranej aplikacji jest bardzo mały (UI ładuje się szybko nawet na słabszym łączu), a kod oraz dane pozostają na serwerze – nic wrażliwego nie trafia do przeglądarki. Dodatkowo aplikacja korzysta z mocy obliczeniowej serwera, dzięki czemu nie obciąża urządzenia użytkownika i może działać nawet w starszych przeglądarkach, które nie wspierają WebAssembly. Z drugiej strony, każda akcja wymaga komunikacji z serwerem, co dodaje opóźnienie – interfejs może reagować minimalnie wolniej niż w aplikacji czysto klientowskiej. Konieczne jest też stałe połączenie z siecią; utrata połączenia oznacza brak interaktywności aplikacji. Przy bardzo wielu jednoczesnych użytkownikach obciążenie Blazor Server może rosnąć po stronie serwera (utrzymanie wielu połączeń SignalR), co trzeba uwzględnić przy skalowaniu aplikacji. 
Blazor WebAssembly: W tym modelu aplikacja działa całkowicie po stronie klienta. Po uruchomieniu strony przeglądarka jednorazowo pobiera całą aplikację Blazor wraz z miniaturowym środowiskiem uruchomieniowym .NET przetłumaczonym do WebAssembly. To oznacza, że początkowe ładowanie aplikacji jest nieco wolniejsze – użytkownik musi ściągnąć do przeglądarki wszystkie potrzebne pliki, co może potrwać od ułamka sekundy do kilku sekund w zależności od wielkości aplikacji i szybkości łącza. Gdy jednak aplikacja już się załaduje, dalsze działanie odbywa się lokalnie w przeglądarce, bez konieczności ciągłego komunikowania się z serwerem przy każdym zdarzeniu. Interfejs reaguje natychmiast na akcje użytkownika (nie odczuwamy opóźnień sieciowych) i możliwe jest nawet działanie offline – Blazor WebAssembly wspiera tworzenie aplikacji typu PWA, które po zainstalowaniu mogą działać bez dostępu do internetu. Zaletą tego podejścia jest również zmniejszenie obciążenia serwera (więcej pracy wykonuje urządzenie klienckie). Minusem, poza wspomnianym dłuższym startem aplikacji, może być nieco większe zużycie pamięci i CPU po stronie przeglądarki (wszystko dzieje się lokalnie). W praktyce jednak dobrze napisane aplikacje Blazor WebAssembly działają bardzo sprawnie i użytkownik nie odczuwa różnicy względem np. aplikacji napisanych w czystym JavaScripcie.
Uwaga: Od wersji .NET 8 pojawił się też nowy hybrydowy model określany czasem jako Blazor United/Blazor Web App, łączący podejście Server i WebAssembly. Dzięki temu możliwe jest renderowanie części aplikacji na serwerze (SSR) dla szybszego pierwszego wczytania strony, a następnie płynne przełączanie na WebAssembly po załadowaniu całości w tle. To jednak temat na osobny artykuł – na potrzeby tego wprowadzenia wystarczy wiedzieć, że Blazor daje nam elastyczność w wyborze modelu działania aplikacji w zależności od potrzeb.
Podsumowanie
Blazor to bez wątpienia jedna z bardziej przełomowych nowości w ekosystemie .NET ostatnich lat. Łączy w sobie świat front-endu i back-endu, pozwalając doświadczonym programistom .NET tworzyć zaawansowane i responsywne aplikacje webowe przy użyciu posiadanych już umiejętności w C#. Dla osób początkujących w programowaniu webowym, Blazor może być świetnym punktem startowym – eliminujemy na starcie złożoność JavaScriptu, skupiając się na jednym języku i spójnej platformie. Oczywiście, jako stosunkowo młody framework, Blazor wciąż dojrzewa, a ilość dostępnych w sieci materiałów czy dyskusji jest mniejsza niż w przypadku np. Angulara czy Reacta. Społeczność jednak dynamicznie rośnie, a z każdą kolejną wersją .NET Blazor zyskuje nowe funkcje i usprawnienia.
Jeśli interesuje Cię tworzenie aplikacji webowych bez konieczności zagłębiania się w JavaScript, warto dać Blazorowi szansę. To podejście, które potencjalnie zmienia zasady gry – szczególnie dla środowiska .NET – i już dziś wiele firm z powodzeniem wykorzystuje Blazora w projektach komercyjnych. Być może nadszedł czas, abyś i Ty spróbował napisać swoją pierwszą aplikację w Blazorze i przekonał się, jakie daje możliwości.
Szkoła Blazora
Przy okazji, jeżeli chciałbyś poznać Blazora od podszewki, to rozważ dołączenie do mojego szkolenia online – Szkoła Blazora (tutaj więcej informacji: szkolablazora.pl). W ramach tego kursu uczymy się krok po kroku tworzenia nowoczesnych aplikacji w Blazorze – od podstawowych konceptów, aż po zaawansowane techniki. Jest to świetna opcja, aby szybko i solidnie opanować Blazora w praktyce i stać się Full-Stack .NET Developerem, bez konieczności nauki JavaScriptu.
